|
Wednesday, October 25, 2006
Posted
9:07 AM
by Mehran Baharlı
بررسي زبان و لهجههاي تركي جنوب ايران در انجمن ايرانشناسي فرانسه در ايران
تهران- خبرگزاري كار ايران
زبان و لهجههاي تركي جنوب ايران در انجمن ايرانشناسي فرانسه در ايران بررسي ميشود . به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و انديشه ايلنا، انجمن ايران شناسي فرانسه در ايران، ساعت 17 روز شنبه اول مهرماه نشستي با عنوان بررسي زبان و لهجههاي تركي جنوب ايران برگزار ميكند . "ژيل اوتيه" , استاديار موسسه ملي زبان و تمدن شرق از پاريس، سخنران اين نشست است .
همچنين در اين انجمن , روز چهارشنبه 5 مهرماه نشستي با عنوان "تاريخ كتاب هاي سربي در دور قاجار" با سخنراني پروفسور "اولريش مارزلف" از آكادمي علوم گوتينگن برگزار مي شود . لازم به ذكر است , علاقمندان مي توانند براي شركت در اين نشست ها در روزهاي ياد شده به انجمن ايران شناسي فرانسه در ايران واقع در خيابان فلسطين جنوبي , خيابان شهيد نظري , كوي اديب , پلاك 52 مراجعه كنند .
پايان پيام کد خبر: 349137
Friday, October 20, 2006
Posted
11:41 PM
by Mehran Baharlı
تيره هاي ايل تركي لركي
علت وجود بعضي تيرهها در طوايف مختلف
1- شجاعت 2- تبعيد سياسي و يا اجباري 3- عدم بضاعت مالي 4- عدم رضايت از كلانتران و خوانين 5- تقسيم شدن در اوايل و رود 6- مسائل حقوقي و جزائي (پناه بردن به طوايف ديگر)
22 تيره انشعابي طايفه لركي
طايفه بزرگ و با ريشه لركي مشتمل بر 22 تيره
1- تيره آقاياري (كه از برزگ آن) ملاءمحمد بوده است 2- تيره الله كرم و يادگار (كه از بزرگان آن) همچون حاج گرگعلي و خيبرك قربانعلي اژدري فرزند آقا سياد اشتري داشتهاند. 3- تيره اولاد غني (كه بزرگان آن) قهرمان، بابا خان و آقا حسين بودند 4- تيره بوربور (كه سركردگاني) بنام الله داد و صفر داشته است - 5- تيره پرادميه (كه بزرگتر اين تيره نصرالله فرزند ميرزاعلي نام داشتهاند 6- تيره جليلي (كه بزرگان آن سبز علي فرزند نوروز علي، غريب خان عباسي لركي فرزند محمد علي بودند 7- تيره ديگولي كه از بزرگان آن سبز علي محمدرضايي لركي فرزند ميرزا محمد بوده است. 8- تيره جفدويي «بغدواي» كه ابراهيم فرزند علي خان برقعلي فرزند جعفر در زمره بزرگان آن قرار داشتهاند. 9- تيره جهانگيري كه ميتوان از يد الله، عبدالله جهانگيري و حاج عوض به عنوان بزرگان آن نام برد 10- تيره حاج آقايي كه وي محمد فرزند حاج خسرو شمعلي فرزند عيلخان را ميتوان در راس بزرگان آن به حساب آورد 11- تيره حاج بيبيدي يا حاج بهبودي كه افرادي مثل ابراهيم فرزند برجعلي، نوروز فرزند حاج عباسي به عنوان بزرگتر داشته است 12- تيره حسن نوروزي كه افرادي مانند عروج علي فرزند محمد حسين و نجات فرزند خانقلي درصد آن جلب نظر ميكنند 13- تيره حاج ويسي «حاجعلي ويس» كه بزرگ آن حاج علي ويس بوده است. 14- تيره حاج خير الهي يا خير اللهي كه جان محمد فرزند آقا محمد سليمان فرزند ميرزا و مصطفي ياري پور فرزند پرويز به عنوان افراد ارشد در اين تيره مطرح هستند. 15- تيره رحيمي كه بزرگترهائي مانند مشهدي حيدر و يدالله فرزند حسنعلي ميباشند 16- تيره صوتي كه بزرگان آن آقاسيا فرزند اياز و موسي فرزند حسنعلي ميباشند 17 - تيره طاهري «حراجي» كه بزرگان آن كرم فرزند حاجي خدا مراد و يد الله فرزند حسين بودند 18- تيره عبدللي يا عبدالعلي كه از بزرگان آن حسنعلي فرزند محمد و دوست علي مالكي فرزند جواد و مشهدي علي اكبري بودند 19 - تيره علي كرمي كه بزرگترين آن قنبر فرزند محمد غريب فرزند علي جان بودند 20 - تيره قليچي كه بزرگوران زبدهاي همچون غلامعلي، فاطمي، اما غيث فرزند ميرزا دوستعلي فرزند شمشير، ناصر فرزند ابول، پروين صفايي فرزند داراب مشهدي مصطفي ترك شيرار فرزند جعفر بر تارك اين تيره درخشيدهاند 21 - تيره كلبي «ابوالحسني» كه بزرگاني مثل ميرزا فرزند نجف محمد حسين فرزند فريدون، مهندس محمد ابوالحسني فرزند خدا نظر كه از مديران شركت ملي نفت لقب اهوازي ميباشند . 22- تيره نظر آقايي كه بزرگان اين تيره عبارتند از نورالله فرزند شاهرضا امير فرزند حسين
با تشكر از آقاي نياز علي عبداللهي چهارده چريك كه تدوين اين شجره نامه را با تمام كوشش و تلاش به خوبي به مردم غيور قشقائي ارائه دادند.
-
Tuesday, July 11, 2006
Posted
3:42 PM
by Mehran Baharlı
اولین نشست دانشجویان قشقایی دانشگاه هرمزگان
اولین نشست دانشجویان قشقایی دانشگاه هرمزگان در روز پنجشنبه ۴/۱۲/۸۴ در پردیس دانشگاه هرمزگان با حضور پرشور دانشجوبان قشقایی برگزار گردید.
این جلسه با تلاوت قرآن توسط آقای جعفر خلیلی آغاز شد و سپس آقای امین خسروی از تاریخچه قشقایی و از دلاوریهای این ایل گفت.
سپس از اهداف برگزاری این نشست ها که قرار شد تداوم داشته باشد و از برنامه هایی که قرار است انجام دهند سخن به میان آورد.
در ادامه جلسه دانشجویان به معرفی خود پرداختند و نظرات و پیشنهادات خود را ارائه دادند.
در این جلسه با توافق اعضا آقای امین خسروی به عنوان دبیر و هماهنگ کننده جلسات معرفی گردید.
آقای رشید پناهی به عنوان روابط عمومی آقایان و خانم منظر الماسیان روابط عمومی خانم ها انتخاب گردیدند.
مقرر شد یک تیم سه نفره آقایان شریف داوودی ،رامین یزدان پناه و جعفر خلیلی برای تهیه اساسنامه اقدام کنند.
همچنین در این جلسه برای تهیه یک نشریه به نام اِلسون(Elsavan) به سردبیری آقای بهنام رضائی به صورت گاهنامه توافق گردید.
اعضای شرکت کننده در این جلسه به شرح زیر می باشد:
نام ونام خانوادگی- طایفه- محل سکونت- رشته تحصیلی رشید پناهی- عمله،قتلو -شیراز- مکانیک عباس پیراسته -عمله،بهمن بیگلو -فیروزآباد- کشاورزی جلال نجفی -عمله، شبانکاره- فیروزآباد- صنایع رضا الماسیان -عمله،قره قانی -شیراز- برق بهنام رضایی -دره شوری،جانبازلو -شهرضا -مدیریت بازرگانی جعفر خلیلی -شش بلوکی،علمدارلو -فراشبند -مدیریت بازرگانی رامین یزدانپناه -شش بلوکی،علمدارلو -فراشبند -مکانیک مهدی میرزایی -عمله،موصلو -شیراز -مکانیک شریف داوودی -فارسیمدان -یاسوج -کشاورزی علی بیاتی نیا -عمله.سکز- لار -مدیریت صنعتی یاسر افشاری پور -دره شوری -نور آباد -عمران نیما رحیم زاده -دره شوری،قجابیگلو -گچساران- مکانیک امین خسروی -عمله،کهواده -فیروزآباد -ریاضی مجتبی ریحان نژاد -دره شوری -گچساران -صنایع حمیده احمدی -مرودشت -مشاوره طاهره فارسی- فارسیمدان -مرودشت -زمین شناسی بهناز قهرمانی -عمله،نمدی -فیروزآباد -مدیریت صنعتی سولماز عباسی -کشکولی -فیروزآباد -ادبیات فارسی زینب عشقی -عمله، نمدی -فیروزآباد -مدیریت گمرک سکینه اسدی زاده -دره شوری -نورآباد -مدیریت صنعتی فاطمه محمدی -گله زن -کوار -عمران منظر الماسی نیا -عمله، قره قانی -شیراز -کشاورزی منصور بلاغی اینانلو -اینانلو -فسا -مدیریت صنعتی فیض الله رستمی -صفی خانلو -فراشبند -برق محمود کنعانی خواه -شش بلوکی -آباده -کشاورزی در ضمن جلسه آتی این انجمن در تاریخ ۱۱/۱۲/۸۴ برگزار خواهید گردید. از علاقه مندان دعوت به عمل می آید.
-
Friday, May 19, 2006
Posted
1:48 PM
by Mehran Baharlı
Şumla ve Devleti (1155-1195)
XI. yy sonları ile XII. yy başlarında Avşarlar, Arslan kumandasında İran’ın Huzistan bölgesine gelmişlerdir. Onlar buraya Moğol Kara-Hıtayların Türkistan’da egemenlik kurmaları ve baskı yapmaları sonucu Deşt-i Kıpçak’tan (Seyhun boyları) buraya (Salurlar ile beraber) göç etmişlerdi. 1135-36 yıllarında Huzistan’da kalabalık sayıda Türkmen yaşamakta idi ve içinde büyük bir Avşar topluluğu vardı. Avşarların başında Arslan oğlu Yakup bulunuyordu. Avşarlarla birlikte gelmiş olan ve Kuh-Giluye’de yaşayan Salurlardan Mevdud oğlu Sungur 1149’da Şiraz’ı alarak Salgurlu Devletini kurdu. Yakup Bey, Sungur’un elinden Fars bölgesini almak ve O’nu kendisine tabi kılmak için bir kaç kez Sungur’un üzerine yürümüşse de bozguna uğramıştı. Yakup Bey’in ölümünden sonra Afşarların başında Şumla’yı görüyoruz.
Şumla’nın asıl adı Ay-Doğdu, babası ise Küş-Togan idi. Şumla, Yakup Bey zamanında Huzistan ile Luristan’ın bir kısmını idare ediyordu. Onun zamanında Afşarlar önemli bir güç haline geldi. Öyle ki; ünlü emirlerden, Selçuklu sultanı Mesut’un hacibi (beylerbeyi) Has Beğ, Azerbaycan’da oldukça güçlü olan Afşarların desteğini alabilmek için, Şumla ile dostluk kurmuş ve konumunu güçlendirmeye çalışmıştı.
Şumla’da O’nun emiri olmuştu. Has Beğ öldürüldüğü zaman zekasıyla kendini kurtardı ve tekrar Huzistan’a geldi. Ancak, yokluğunda Selçuklulardan Melik-Şah bölgeyi ele geçirmişti. Üstelik Abbasi halifesi de burayı almak istiyordu. Şumla hemen harekete geçti. Önce Halife ordusunu yenip kumandanını esir aldı. Ardından Bağdat’a elçi gönderip özür diledi. Abbasilerle meseleyi hallettikten sonra Melik-Şah’ı bölgeden çıkararak tek başına egemen oldu. Şumla, Lur denilen Kürtleri (Bu Kürtler kendilerine Güllü derlerdi. Türkistan’ın Lolan kentinden gelmişlerdir. Lurların içinde Afşar, Beğdili, Çağatay, Karabağlı gibi Türkler de vardır) destekleyerek Kuzey ve Batı Luristan’da küçük bir Atabeyliğin (1184-1597) temellerini attı ve bu bölgeyi hakimiyeti altına aldı.
1156’da Selçuklu Sultanı Muhammet halifeyle bozuşup Bağdat’ı kuşatınca, Halifenin çabalarıyla Melik-Şah isyan etti ve Hemedan’da bağımsızlığını ilan etti. Şumla, Melik-Şah taraftarı olarak Hemedan’a geldi. Ertesi yıl Şumla halifenin emiri Kaymaz’ı yenerek tutsak etti ve O’nu Sultan Muhammet’e gönderdi. Bunun üzerine Halife Şumla üzerine ordu sevk ettiyse de Şumla bu orduyla savaşmadı. 1159’da ülkesiz kalan Melik-Şah, Huzistan’a girerek Şumla’yı yendi ve ardından Fars’a girip Zengi’yi de (Salgurlu) teslim aldı. Şumla ve Zengi Melik-Şah’a bağlanarak en yakın emirleri oldular. Aynı yıl Sultan Muhammet’in ölümüyle tahta çıkmak için Şumla ve Zengi ile birlikte Isfahan’a gelen Melik-Şah, zehirlenerek öldürüldü.
Selçuklu tahtına Arslan-Şah geçti Şumla, Zengi ile birlikte Arslan-Şah’ı metbu tanıdı ve Melik-Şah’ın oğlunun Atabeği oldu. Şumla’nın yeğeni Şenka-Oğlu, dünürü olan Basra valisinin halifece öldürtülmesine kızarak Basra ve Vasıt’ı yağmaladı (1166). Halifenin Vasıt valisi Kutlu-Pars Şenka-Oğlu’nun üzerine yürüdüyse de yenildi ve öldürüldü. Şenka-Oğlu ertesi yıl Basra’yı tekrar yağmaladı. Şumla da Bağdat civarına gelip halifeden toprak istedi. Ancak yeğeni Kılıç’ın halife kuvvetlerine yenilip esir olması üzerine geri döndü. 1169’da Salgurlu Zengi’nin askerlerine kötü davranması sebebiyle askerler Şumla’yı ülkeye çağırdılar. Şumla Zengi’yi yenip Fars’a sahip olduysa da halka kötü davranması ve yeğeni Şenka-Oğlu’nun ülkeyi yağmalaması üzerine tepki çekti ve Fars’ı terk etmek zorunda kaldı. Huzistan ve Ahvaz’a hakim olan Şumla Nihavend’i de ele geçirmek istiyordu. Selçuklu Atabeği İl-Deniz’den para karşılığı burayı istedi ancak alamadı. 1175’te İl-Deniz’in ölümü sonrası Şenka-Oğlu Nihavend’i zaptetti. Ertesi yıl Şenka-Oğlu Bağdat taraflarında halife kuvvetlerine yenilip öldürüldü. Kısa bir süre sonra Şumla bazı Türkmenler üzerine yürüdü. Atabek Pehlivan’dan yardım alan Türkmenler Şumla’yı yenip kardeşi ve yeğeni ile birlikte esir ettiler. Şumla birkaç gün sonra aldığı yaraların tesiriyle öldü (1176).
Şumla cesur, zeki ve dirayetli bir şahsiyet idi. O bu meziyetleriyle Huzistan ve komşu bazı yörelerde Luristan’ın bir kısmını da içine alan bir beylik kurmuştu. Şumla’dan sonra yerine oğlu Şerafeddin Emiran geçti. Selçuklu sultanı Arslan-Şah’ın ölümü üzerine kardeşi Muhammet, Emiran’ın teşvikiyle tahta çıkmak için Isfahan’a gitti. Kaymaz oğlu Kavşut ve bazı emirler Muhammet’i destekledilerse de Atabek Pehlivan Muhammet’i yendi. O da Emiran’ın yanına kaçtı ancak Pehlivan’dan çekinen Emiran O’nu ülkeye almadı. Bu hareketiyle Pehlivan’ın memnuniyetini kazandı. Onun döneminde uzun bir süre Şumla oğulları ile ilgili bir bilgiye rastlanmıyor. Bu, ülkenin sakin bir barış dönemi yaşaması ve siyasi olaylara karışmaması ile ilgili gözüküyor. Emiran’dan sonra başa geçen Su-sıyan’ın ölmesiyle (1194) oğulları Ali ve Nasreddin arasında çıkan taht kavgasında Ali başa geçti. Kardeşinin halifeden yardım istemesi beyliğin sonunu getirdi. 1194-95’te Halife ordusu Huzistan’ı işgal etti ve Şumla ailesini toplayıp Bağdat’a götürdü. Böylece bu beylik tarihe karıştı. Afşarların Huzistan ve Luristan’da 42 kaleleri vardı. Şumla oğulları’nın para kestirdikleri de biliniyor.
-
Sunday, March 19, 2006
Posted
7:54 PM
by Mehran Baharlı
در پيوند قوم جت ساكن در جنوب ايران و تركان آسياي ميانه بعد از گبرها دومين قومي كه در اين ناحيه سكونت يافته اند؛ «جت» ها هستند مورخان، «جت» ها را از اقوام ايراني قبل از آرياييها مي دانند، كه تا زمان «بهرام گور» در نواحي كرمان و جنوب ايران سكونت داشته و بعضي ديگر، آنان را از «دارويدي هاي هند» دانسته اند، كه بعد از مهاجرت آرياييها به هند، از طريق خليج فارس به جنوب ايران رانده شده اند.
برخي معتقدند «جت» يك اصطلاح معمولي است كه در طوايف مغولستان به افراد جدا شده. از ايل، اطلاق مي گشته. نوع زندگي ايلياتي اينگونه است كه وجود فرد، وابسته به ايل و قبيله مي باشد و جنگجوياني كه از ايل و طايفه اخراج مي شدند و يا در جنگهاي قبايلي به اسارت درمي آمدند، هيچگونه حامي و پناهگاهي نداشتند؛ جز اينكه به نقطه ديگري رفته و به تنهايي از خود دفاع كنند، تا بالاخره حمايت قبيله اي را بدست آورند و آنچنانكه نشان مي دهد، لباس اين مردم با لباس تركان مغولستان، همچنين وجود كلمات و عبارت تركي در فرهنگ و زبان مانند، كلمات هلشي (آلاچي= محل نگهداري دام)، كتخ (قاتون=نوعي خورشت)، چكه (عباي بافته شده از پشم و مو) و امثال آن، شباهت رنگ چهره (سفيد روشن) اندامهاي باريك و موهاي صاف، علاقة وافر به اسب دواني، شكار و تيراندازي و همچنين روحيه انزواجويي و عدم تبعيت از حاكمان و تمرد طلبي، شايد شواهدي بر صحت ادعاي انتساب اين قوم به تركان آسياي ميانه باشدּ
«جتها» به تربيت اسب و شتر مي پرداختند و به عنوان ساربان، شترانشان در اجاره تجاري بودند،كه مال التجاره خود را از بندر به سرحد مي بردند. اينان علاوه بر سارباني شتر، بواسطه مهارت در تيراندازي، تفنگچي كاروانها نيز بودند، تا كالاهاي آنان را از دستبرد سارقان حفظ كنند.
-
Tuesday, March 07, 2006
Posted
11:26 AM
by Mehran Baharlı
نشریه اویان: نشریه دانشجویان قشقایی دانشگاه شهید چمران اهواز
هشتمین شماره ی نشریه اویان منتشر شد. این نشریه که توسط دانشجویان قشقایی دانشگاه شهید چمران اهواز منتشر می شود نشریه ای ست فرهنگی، اجتماعی، هنری و دانشجویی.
مطالب این شماره عبارت اند از:
ققنوس/ کهن ترین تصاویر قشقایی/ حیدر بابای شهریار/ مآذون قشقایی/ زبان ترکی، پسوند و اشکال کلمات/ قاراقاشلار/ ویزه ی موسسه حضرت ابوالفضل العباس(ع) قشقایی ها/ نگاه سبز/ غاز/ مصاحبه با علی اکبر مردانی/ سامانی ها اصالتا قشقایی هستند/ بهمن، دانشجوی حماسی قشقایی/ شهدای ایل/ معرفی چهره های دانشگاهی/ زبان، خط و ادبیات بعنوان ارزش های فرهنگی در قانون/ کتب قشقایی/ متل ها و مثل ها/ جدول/ برگ سبزی از بوستان شعر و ادب.
آدرس نشریه: اهواز، دانشگاه شهید چمران، دانشکده ی اقتصاد و علوم اجتماعی، ص.پ ۱۵۶- ۶۱۳۵۵- تلفن: ۰۹۱۷۳۱۳۶۱۰۲- ۰۹۱۷۳۲۲۲۰۷۸- فاکس:۴۴۵۵۹۹۲-۰۶۱۱- پست الکترونیکی: Oyan81@yahoo.com
Wednesday, January 25, 2006
Posted
10:16 AM
by Mehran Baharlı
QASHQA'I TRIBES
The Qashqa'i, according to some sources, originated among the Khalaj, a Turkic people who originated in eastern Turkistan and one of the twenty-two tribes of the western Oghuz which left the area in the eleventh century. At the end of the fourteenth century, the great Mongol ruler, Timur, moved some Khalaj from Asia Minor to central and eastern Persia. Shortly afterwards, a group of Khalaj broke away from the major tribe and fled to Fars in south-western Persia where they were given the name 'Qashqa'i' meaning 'Fugitives' or 'those who fled'. There are several theories as to the origins of the Qashqa'i but whichever one is correct, one thing is certain and that is that the Qashqa'i are not of Persian stock but are more likely to have originated in Central Asia or eastern Turkistan.
|